Water op een plat dak kan leiden tot structurele problemen en schade als het niet goed wordt afgevoerd. Als water zich ophoopt, kan dit leiden tot lekkages, algenvorming en zelfs instortingsgevaar. Dit artikel bespreekt hoe wateraccumulatie op platte daken ontstaat, welke risico’s dit met zich meebrengt, en welke oplossingen en preventiemaatregelen kunnen worden genomen om dit te voorkomen. We geven advies over het herkennen van problemen en de bijbehorende kosten voor herstel.
Wat zijn de oorzaken van water blijft staan op plat dak?
Verschillende factoren kunnen leiden tot wateraccumulatie op een plat dak. De meest voorkomende oorzaken zijn:
- Onvoldoende afschot: Als het dak niet lichtjes hellend is aangelegd, kan regenwater niet goed wegstromen en ontstaan plassen.
- Verstopte of te kleine afvoer: Vuil, bladeren of zelfs kleine afvoeropeningen kunnen de afvoer verstopt raken.
- Verzakking van het dak: Door slijtage of gebrekkige constructie kan het dak in bepaalde delen doorzakken, wat waterophoping vergemakkelijkt.
- Beschadigde dakbedekking: Scheuren in de dakbedekking, vaak van materialen zoals bitumen of EPDM, laten water binnendringen.
- Slechte plaatsing van het dak: Dakinstallatie die niet volgens specificaties is uitgevoerd, kan leiden tot waterproblemen.
Hoe herken je deze oorzaken?
- Controleer de helling van het dak: Zorg dat er een minimaal afschot van 1-2% aanwezig is.
- Inspecteer de afvoeren regelmatig en verwijder eventuele blokkades.
- Zoek naar verzakkingen door te kijken of er aanhoudende plassen water zijn na regen.
Lees ook: Wat moet ik doen als mijn dak lekt bij hevige regen
Wanneer vormt water op een plat dak een probleem?
Water dat zich ophoopt op een plat dak vormt een probleem als:
- Water na 24-48 uur nog steeds zichtbaar is: Plassen water moeten normaal gesproken binnen deze tijd verdampen of afgevoerd worden.
- Meer dan 10% van het dakoppervlak bedekt is met water: Dit kan leiden tot structurele overbelasting.
- De plassen dieper zijn dan 5 mm: Dieper water verhoogt de kans op lekkage en beschadiging van de dakbedekking.
Wat zijn de gevolgen van langdurig water op een plat dak?
Langdurig water op een plat dak kan aanzienlijke schade aan de dakstructuur veroorzaken, waaronder:
- Overbelasting van de dakconstructie: Dit verhoogt het risico op structurele problemen.
- Mos- en algengroei: Deze kunnen schade aan de dakbedekking veroorzaken en zorgen voor glibberige oppervlakken.
- Rode algengroei: Rode algen kunnen zich op vochtige daken ontwikkelen en staan erom bekend gezondheidsproblemen te veroorzaken, vooral voor mensen met ademhalingsproblemen. Deze algen verspreiden sporen die bij langdurige blootstelling irritatie aan de luchtwegen kunnen veroorzaken.
- Verzakkingen: Door aanhoudende druk kan het dak doorbuigen.
- Lekkages en vochtproblemen: Water kan infiltreren, wat vochtproblemen binnenshuis veroorzaakt.
- Dakbedekkingbeschadiging: Materialen zoals bitumen en EPDM worden kwetsbaarder bij voortdurende waterblootstelling.
- Instortingsgevaar: In extreme gevallen kan de dakconstructie instorten door langdurige waterbelasting.
Welke oplossingen zijn er voor water op een plat dak?
Er zijn diverse oplossingen om waterproblemen op platte daken aan te pakken:
- Afwatering plat dak verbeteren: Controleer of de afvoeren goed werken en laat deze reinigen of vergroten indien nodig.
- Dakhelling aanpassen: Laat een aannemer het afschot verbeteren voor betere waterafvoer.
- Dakbedekking herstellen of vervangen: Beschadigde stukken dakbedekking moeten worden gerepareerd of vervangen met waterdichte materialen zoals EPDM.
- Dakpomp installeren: Bij terugkerende problemen kan een pomp water snel en effectief afvoeren.
- Waterdichte coating of folie aanbrengen: Een extra laag beschermt het dak tegen waterinfiltratie.
Welke materialen zijn geschikt?
Materialen zoals EPDM, bitumen en PVC zijn waterdicht en duurzaam voor platte daken. Voor specifieke problemen, zoals veelvuldige lekkage, is EPDM aan te bevelen vanwege zijn langdurige waterdichte eigenschappen.
Hoe kun je een plat dak effectief laten afwateren?
Een plat dak goed laten afwateren vereist een combinatie van zorgvuldig aangelegde hellingen, geschikte afwateringssystemen en regelmatig onderhoud. Door deze maatregelen voorkom je waterophoping en minimaliseer je het risico op schade aan de dakconstructie.
1. Zorg voor een minimale helling
Een lichte helling is essentieel voor de afwatering van een plat dak. De aanbevolen helling varieert tussen de 1,5% en 2% (15-20 mm per meter). Deze helling zorgt ervoor dat regenwater niet blijft staan, maar naar de afvoeren stroomt. Een correct afschot voorkomt plassen en vermindert de druk op de dakbedekking en constructie.
2. Installeer speciale afwateringssystemen
Er zijn verschillende systemen die helpen bij het afvoeren van water van een plat dak. Hieronder vind je de meest gebruikte oplossingen:
- Vlakdakafvoeren: Deze afvoeren zijn speciaal ontworpen voor platte daken en zijn vaak gemaakt van kunststof, gietijzer of RVS. Ze zijn beschikbaar in verschillende diameters, zoals DN 70 tot DN 125, en kunnen enkele of dubbele afdichtingen hebben voor extra bescherming tegen lekkage.
- Hemelwaterafvoersystemen: Dit type systeem voert het regenwater af via leidingen die zijn aangesloten op de riolering of een infiltratiesysteem. Producten zoals ACO Passavant en Ecoflox bieden oplossingen voor zowel standaard- als noodafvoer. Het installeren van een hemelwaterafvoersysteem kan helpen om water effectief van het dak weg te leiden.
- Kiezelbakken en dakgoten: Kiezelbakken vangen water op en dragen bij aan een betere afvoer, terwijl dakgoten het water van de dakranden naar de afvoeren leiden. Dakgoten zijn vooral handig om water gecontroleerd af te voeren naar de hoofdaansluitingen.
3. Zorg voor correcte installatie en onderhoud
Een goed geïnstalleerd afwateringssysteem voorkomt lekkages en bevordert de doorstroming van regenwater.
- Correcte installatie: Het is belangrijk dat alle afwateringssystemen zorgvuldig worden aangesloten op de dakbedekking om waterinfiltratie en lekkage te voorkomen. Vooral de aansluitingen rond de dakbedekking moeten goed worden afgewerkt.
- Regelmatig onderhoud: Afvoeren en leidingen moeten regelmatig worden gecontroleerd op verstoppingen. Bladeren, vuil en mos kunnen de waterdoorstroming verstoren. Door verstoppingen tijdig te verhelpen, voorkom je dat water zich ophoopt en het dak beschadigt.
Een combinatie van een juiste helling, doeltreffende afwateringssystemen en regelmatig onderhoud helpt om een plat dak droog en duurzaam te houden.
Hoe kan ik water op mijn plat dak voorkomen?
Om wateraccumulatie te voorkomen, is preventief onderhoud essentieel. Dit zijn enkele effectieve maatregelen:
- Regelmatige inspectie en onderhoud: Laat het dak minstens één keer per jaar controleren door een professional.
- Afvoeren en goten schoonhouden: Bladeren en vuil kunnen snel verstopping veroorzaken.
- Juiste dakbedekking bij aanleg kiezen: Kies bij nieuwbouw of renovatie voor dakbedekking die past bij het specifieke daktype.
- Afschot tijdens constructie instellen: Zorg voor een minimale helling voor efficiënte afvoer.
Wat is het belang van een waterkering op een plat dak?
Een waterkering op een plat dak speelt een cruciale rol in het voorkomen van waterschade. Het doel van de waterkering is om te voorkomen dat regenwater onder de dakbedekking door kan lopen, met name bij de overgang naar opgaande gevels of dakranden. Dit verlengt de levensduur van de dakbedekking, voorkomt lekkages, en beschermt de onderliggende dakstructuur tegen vochtproblemen.
Wat zijn de verschillende soorten waterkeringen voor platte daken?
Er zijn verschillende soorten waterkeringen, elk met specifieke toepassingen en voordelen. De meest gebruikte types zijn:
- Loden slab: Dit is een klassieke waterkering die vaak wordt toegepast bij renovaties. De loden slab wordt ongeveer 3 cm ingeslepen in het opgaande metselwerk en heeft een breedte van ongeveer 1 meter. Dit materiaal biedt uitstekende bescherming tegen inslaande regen en wordt geplooid over de dakbedekking.
- EPDM-slab: EPDM-slabs worden vaak in nieuwbouwprojecten toegepast. Deze wordt meestal 30 cm in de spouwmuur ingewerkt en steekt 20 cm uit de gevel. EPDM-slabs zijn duurzaam en worden waterdicht verbonden met de dakbedekking, wat een langdurige bescherming biedt.
- Muuraansluitprofiel: Dit is een profiel van aluminium of kunststof dat tegen de opgaande gevel wordt bevestigd. Dit type waterkering is minder duurzaam dan loden of EPDM-slabs en wordt vaak toegepast bij tijdelijke of minder intensieve toepassingen.
Wat zijn de gemiddelde kosten voor het herstellen van waterproblemen op een plat dak?
De kosten voor dakherstel kunnen variëren afhankelijk van het type schade en de materialen die worden gebruikt:
| Type Reparatie | Gemiddelde Kosten per m² |
|---|---|
| Dakbedekking reparatie met bitumen | €250 – €285 |
| Dakbedekking vervanging met EPDM | €255 – €290 |
| Dakgoot vervangen (per meter) | €65 – €100 |
| Dakgoot reinigen (10 meter) | €100 – €150 |
Factoren die de kosten beïnvloeden:
- Schadeomvang: Grotere schade vraagt om uitgebreider herstel.
- Bereikbaarheid: Moeilijk bereikbare daken kunnen hogere kosten met zich meebrengen.
- Dakbedekkingstype: EPDM is doorgaans duurder dan bitumen, maar biedt een langere levensduur.
Veelgestelde vragen
Hoeveel water mag er op een plat dak staan en is het erg als het blijft staan?
De richtlijn voor wateraccumulatie op een plat dak is als volgt:
- Water moet binnen 24-48 uur wegvloeien of verdampen.
- Maximaal 5 mm diepte is toegestaan voor plassen die na regen achterblijven.
- Als water 10% of meer van het dakoppervlak bedekt, is dit een aanwijzing voor een probleem en vereist dit actie.
Welke dakmaterialen zijn het beste om wateraccumulatie te voorkomen?
De beste materialen om wateraccumulatie te voorkomen zijn:
- EPDM: Duurzaam en flexibel, goed bestand tegen extreme weersomstandigheden.
- Bitumen: Voordelig en waterdicht, geschikt voor platte daken.
- PVC: Lichtgewicht en goed bestand tegen chemische stoffen en water.
Hoe vaak moet een plat dak worden geïnspecteerd op waterproblemen?
Een plat dak moet minstens één keer per jaar worden geïnspecteerd op waterproblemen. Voor daken in gebieden met veel regenval of wind wordt een halfjaarlijkse inspectie aanbevolen.
Wat is de invloed van dakvegetatie (groendak) op wateraccumulatie?
Een groendak kan helpen bij het absorberen van regenwater, waardoor het risico op wateraccumulatie vermindert. Groendaken zijn voorzien van een waterbufferlaag en anti-worteldoek, die water vasthouden en wortelgroei tegengaan. Groendaken vergen wel extra onderhoud om de afvoersystemen schoon te houden.
Wat is het minimale afschot voor een plat dak?
Voor platte daken wordt door het Bouwbesluit een minimaal afschot van 1,6% aanbevolen, wat neerkomt op 16 mm per meter. Dit minimale afschot zorgt ervoor dat regenwater voldoende kan weglopen en zich niet ophoopt op het dakoppervlak. Hieronder staan de specificaties en aanbevolen waarden per type dakmateriaal en gebruiksvereiste:
- Standaard afschot: Het Bouwbesluit stelt 1,6% als minimum, maar een afschot van 1% (10 mm per meter) kan in sommige situaties effectief zijn, hoewel een groter afschot doorgaans wordt aanbevolen om doorbuiging te compenseren.
- EPDM-daken: Voor daken bedekt met EPDM (synthetisch rubber), dat zeer waterdicht en duurzaam is, wordt een afschot van 2% (20 mm per meter) aanbevolen. Dit grotere afschot helpt om het risico op wateraccumulatie nog verder te beperken.
- Aanbevolen afschot bij doorbuiging: Om doorbuiging van het dak te voorkomen, wordt vaak een minimaal afschot van 1,6% aangeraden, maar sommige experts adviseren tussen de 1,5% en 2% (15-20 mm per meter), afhankelijk van de dakconstructie en materialen.